Patroni 2021
Patroni 2022
Partoni 2023
Patroni 2023 roku
Patroni roku 2023 ustanowieni przez Sejm RP:
-
Wojciech Korfanty,
-
Paweł Edmund Strzelecki,
-
Aleksander Fredro,
-
Aleksandra Piłsudska,
-
Maurycy Mochnacki,
-
Jadwiga Zamoyska,
-
Jerzy Nowosielski.
20 kwietnia 2023 r. przypada 150. rocznica urodzin
Wojciecha Korfantego – wybitnego polityka, myśliciela społecznego i
publicysty na stałe związanego z chrześcijańską demokracją. W czasach II
Rzeczypospolitej był członkiem Naczelnej Rady Ludowej, kierującej
zwycięskim Powstaniem Wielkopolskim, a następnie dyktatorem III
Powstania Śląskiego. W drugiej połowie 1923 r. pełnił funkcję
wicepremiera w rządzie Wincentego Witosa, zaś w okresie sanacji był w
opozycji, co przyczyniło się do przymusowej emigracji i pobytu w
więzieniu.
W 2023 r. przypada 150. rocznica śmierci Pawła Edmunda
Strzeleckiego. Był wybitnym badaczem, podróżnikiem, odkrywcą i
filantropem. Jako pierwszy Polak okrążył samodzielnie kulę ziemską.
Badał tereny Ameryki Północnej i Południowej oraz Australii, Nowej
Zelandii i Tasmanii. Dokonał tam wielu odkryć, a najwyższy szczyt
kontynentu australijskiego nazwał Górą Kościuszki (Mount Kosciuszko), na
cześć przywódcy insurekcji z 1794 r. Odkrył i nazwał także najżyźniejszy
rejon rolniczy Australii – Gippsland. Po powrocie do Europy zamieszkał w
Zjednoczonym Królestwie, gdzie został członkiem prestiżowych towarzystw
naukowych. Angażował się także w działania dobroczynne, m.in. działając
na rzecz dożywiania dzieci w okresie Wielkiego Głodu w Irlandii.
W przyszłym roku obchodzić będziemy 230. rocznicę urodzin
Aleksandra Fredry –najwybitniejszego polskiego komediopisarza, a
także pamiętnikarza, poety oraz żołnierza kampanii napoleońskich. Był
uczestnikiem wyprawy na Moskwę w 1812 r., a za męstwo został odznaczony
orderami Virtuti Militari oraz Legii Honorowej. Fredro to twórca
oryginalnej polskiej komedii, autor kilkudziesięciu utworów scenicznych
wystawianych w teatrach Warszawy, Krakowa i Lwowa, takich jak: „Śluby
panieńskie czyli magnetyzm serca”, „Zemsta”, „Pan Jowialski”.
Zadebiutował w 1815 r. jednoaktówką „Intryga na prędce czyli nie ma
złego bez dobrego”.
Rok 2023 będzie rokiem sześćdziesięciolecia śmierci
Aleksandry Piłsudskiej, z domu Szczerbińskiej – działaczki
niepodległościowej, członkini Polskiej Organizacji Wojskowej i Polskiej
Partii Socjalistycznej, odznaczonej orderami Virtuti Militari,
Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Niepodległości. Działała w Organizacji
Bojowej PPS, była też działaczką społeczną, współpracowała ze Związkiem
Strzeleckim. W czasie I wojny światowej wstąpiła do Legionów Polskich.
Za działalność w Polskiej Organizacji Wojskowej aresztowana i
internowana w Szczypiornie. Żona Józefa Piłsudskiego. Sejm w uchwale
podkreślił zaangażowanie Aleksandry Piłsudskiej w działalność społeczną:
pomoc dla sierot, organizowanie przedszkoli i szkół dla rodzin
wojskowych, wsparcie najbiedniejszych i bezdomnych, tworzenie bibliotek
i świetlic dla młodzieży.
13 września 2023 r. przypada 220. rocznica urodzin
Maurycego Mochnackiego – konspiratora, dziennikarza, krytyka
literackiego, pianisty, członka niemal wszystkich ówczesnych tajnych
sprzysiężeń przeciw Rosji w Warszawie, żołnierza Powstania
Listopadowego, odznaczonego Virtuti Militari. Po upadku powstania został
zmuszony do emigracji: carat skazał go zaocznie na śmierć przez
powieszenie. „Do dziś wiele z jego diagnoz na temat natury Rosji i jej
imperialistycznych dążeń związanych zwykle także z kulturowym
barbarzyństwem nie straciło na aktualności” – podkreślił Sejm RP w
uchwale. Na nagrobku Maurycego Mochnackiego w Auxerre widnieje napis „Civis
Polonus. Hostem Moscoviensem” – „Obywatel polski, wróg Moskwy”.
W listopadzie 2023 r. upłynie sto lat od śmierci
Jadwigi Zamoyskiej – współtwórczyni Fundacji Zakłady Kórnickie,
zaangażowanej społecznie patriotki, służebnicy Bożej, poliglotki,
autorki spójnego systemu pedagogicznego, założycielki pierwszej w Polsce
zawodowej szkoły gospodarstwa domowego i prekursorki myślenia o oświacie
w kategoriach zarządzania projektem. Założona przez nią w 1882 r. Szkoła
Domowej Pracy Kobiet, była „nowoczesną odpowiedzią na ówczesne potrzeby
społeczne kobiet”. Dzięki jej wsparciu sukcesem zakończyły się starania
jej syna Władysława o odzyskanie dla Polski Morskiego Oka. Z należących
do obojga dóbr, na mocy ustawy sejmowej, powstała Fundacja Zakłady
Kórnickie. Dziełom Zamoyskiej przyświecało motto „Służyć Bogu, służąc
Ojczyźnie, służyć Ojczyźnie, służąc Bogu”. Była jedną z pierwszych osób
odznaczonych Orderem Odrodzenia Polski.
W roku 2023 obchodzić będziemy stulecie urodzin
Jerzego Nowosielskiego – wybitnego malarza, rysownika, scenografa,
pedagoga, filozofa, teoretyka sztuki i myśliciela religijnego, uważanego
za jednego z najwybitniejszych współczesnych pisarzy ikon. Nowosielski
uznawany jest za jedną z najwybitniejszych postaci polskiej kultury
współczesnej. Nie tylko tworzył sztukę, ale także pisał o niej. Wykonał
wyposażenie i polichromie licznych świątyń rzymskokatolickich,
grekokatolickich i prawosławnych. Malował także akty kobiece i pejzaże
oraz formy abstrakcyjne.
Materiał pochodzi ze strony internetowej: www.gov.pl
Działania wykonane w ramach
uhonorowania
Patronów 2023 roku
|